Pierścienie tłokowe

Pierścienie tłokowe – rola, funkcjonowanie i przyczyny spalania oleju

Pierścienie tłokowe to kluczowe elementy silnika spalinowego, które pełnią kilka istotnych funkcji. Ich prawidłowe działanie jest niezbędne dla efektywnej pracy silnika, a zużycie lub uszkodzenie pierścieni tłokowych jest jedną z najczęstszych przyczyn nadmiernego spalania oleju. W tym artykule szczegółowo omówimy, jak działają pierścienie tłokowe, jakie są ich zadania oraz dlaczego ich zużycie prowadzi do zwiększonego zużycia oleju.

Czym są pierścienie tłokowe i jaką pełnią rolę?

Pierścienie tłokowe to metalowe elementy zamocowane w rowkach na obwodzie tłoka. W typowym silniku spalinowym każdy tłok ma trzy pierścienie:

Pierścień kompresyjny (górny)
- Jego głównym zadaniem jest uszczelnienie komory spalania, aby zapobiec ucieczce gazów spalinowych do skrzyni korbowej.
- Przenosi ciepło z tłoka do ścianek cylindra, co pomaga w chłodzeniu silnika.
Pierścień kompresyjny (środkowy)
- Wspomaga uszczelnianie komory spalania.
- Pomaga w odprowadzaniu ciepła.
Pierścień olejowy (dolny)
- Jego główną funkcją jest zbieranie nadmiaru oleju ze ścianek cylindra i odprowadzanie go z powrotem do miski olejowej.
- Zapobiega przedostawaniu się oleju do komory spalania.

Jak działają pierścienie tłokowe?

Podczas pracy silnika tłok porusza się w cylindrze w górę i w dół, a pierścienie tłokowe zapewniają:

Szczelność komory spalania – zapobiegają przedostawaniu się gazów spalinowych do skrzyni korbowej.
Kontrolę ilości oleju – pierścień olejowy zbiera nadmiar oleju ze ścianek cylindra, zapobiegając jego przedostawaniu się do komory spalania.
Przenoszenie ciepła – pierścienie pomagają w odprowadzaniu ciepła z tłoka do ścianek cylindra, co zapobiega przegrzewaniu się silnika.

Dlaczego zużyte pierścienie tłokowe powodują spalanie oleju?

Spalanie oleju to proces, w którym olej silnikowy przedostaje się do komory spalania i ulega spaleniu wraz z mieszanką paliwowo-powietrzną. Zużyte lub uszkodzone pierścienie tłokowe są jedną z głównych przyczyn tego zjawiska. Oto, jak do tego dochodzi:

Utrata szczelności
Zużyte pierścienie tłokowe tracą zdolność do skutecznego uszczelniania komory spalania. W efekcie gazy spalinowe przedostają się do skrzyni korbowej, a olej silnikowy może przedostawać się do komory spalania.
Niewłaściwe zbieranie oleju
Zużyty pierścień olejowy nie zbiera nadmiaru oleju ze ścianek cylindra. W rezultacie olej pozostaje na ściankach cylindra i jest spalany wraz z mieszanką paliwowo-powietrzną.
Zużycie cylindrów
W wyniku długotrwałej eksploatacji ścianki cylindra mogą ulec zużyciu, co utrudnia pierścieniom tłokowym prawidłowe przyleganie. To również prowadzi do przedostawania się oleju do komory spalania.
Zakleszczenie pierścieni
W niektórych przypadkach pierścienie tłokowe mogą się zakleszczyć w rowkach tłoka z powodu nagromadzenia się osadów węglowych. Zakleszczone pierścienie tracą elastyczność i nie spełniają swojej funkcji, co prowadzi do zwiększonego zużycia oleju.

Objawy zużycia pierścieni tłokowych

Nadmierne spalanie oleju – zauważalny spadek poziomu oleju między wymianami.
Niebieski dym z wydechu – spalanie oleju objawia się niebieskim dymem wydobywającym się z rury wydechowej, szczególnie podczas przyspieszania.
Spadek mocy silnika – zużyte pierścienie tłokowe mogą prowadzić do spadku kompresji, co wpływa na wydajność silnika.
Zwiększone ciśnienie w skrzyni korbowej – zużyte pierścienie pozwalają gazom spalinowym przedostawać się do skrzyni korbowej, co może prowadzić do wzrostu ciśnienia i uszkodzenia uszczelniaczy.

Jak zdiagnozować problem z pierścieniami tłokowymi?

Test kompresji
Test kompresji pozwala sprawdzić, czy ciśnienie w cylindrach jest prawidłowe. Niskie ciśnienie może wskazywać na zużyte pierścienie tłokowe.
Test szczelności cylindrów
Test ten polega na wprowadzeniu powietrza do cylindra i sprawdzeniu, czy ciśnienie spada. Jeśli spada, może to świadczyć o nieszczelnościach spowodowanych zużytymi pierścieniami.
Analiza spalin
Wykrycie obecności oleju w spalinach może potwierdzić, że pierścienie tłokowe są zużyte.
Wizualna kontrola
Mechanik może zdemontować głowicę silnika i zbadać stan pierścieni tłokowych oraz cylindrów.

Sposoby naprawy

Jeśli problem wynika z zużycia pierścieni tłokowych, konieczne będzie podjęcie następujących kroków:

Wymiana pierścieni tłokowych
Wymiana pierścieni tłokowych to skomplikowana operacja, która wymaga rozebrania silnika. Koszt takiej naprawy może wynieść od 2000 do nawet 8000 zł, w zależności od modelu silnika.
Honowanie cylindrów
Jeśli ścianki cylindrów są zużyte, konieczne może być ich honowanie (szlifowanie) lub nawet wymiana.
Czyszczenie tłoków i rowków pierścieniowych
W przypadku zakleszczenia pierścieni tłokowych konieczne jest dokładne oczyszczenie tłoków i rowków z osadów węglowych.
Wymiana oleju i filtra
Po naprawie należy wymienić olej silnikowy i filtr, aby usunąć zanieczyszczenia.

Jak zapobiegać zużyciu pierścieni tłokowych?

Regularna wymiana oleju – stosuj wysokiej jakości olej silnikowy i wymieniaj go zgodnie z zaleceniami producenta.
Unikaj przegrzewania silnika – przegrzanie może prowadzić do deformacji pierścieni tłokowych.
Stosuj odpowiednie paliwo – niskiej jakości paliwo może powodować powstawanie osadów węglowych.
Regularny serwis silnika – dbaj o stan techniczny silnika, aby uniknąć poważnych awarii.

Podsumowanie

Pierścienie tłokowe odgrywają kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu silnika. Ich zużycie lub uszkodzenie jest jedną z głównych przyczyn nadmiernego spalania oleju, co może prowadzić do poważnych problemów z silnikiem. Jeśli zauważysz objawy, takie jak niebieski dym z wydechu, spadek poziomu oleju czy spadek mocy silnika, nie zwlekaj z wizytą u mechanika. Wymiana pierścieni tłokowych to kosztowna naprawa, ale jest niezbędna, aby przywrócić sprawność silnika.